Q-Koorts - Aandoeningen | Gezondheidsplein.nl (2024)

In het kort:

• Q-koorts is een ziekte die van dier op mens kan overgaan. Vooral geiten en schapen dragen de ziekte over.
• De oorzaak van Q-koorts is de bacterie Coxiella burnetti.
• Bekende symptomen bij de mens zijn aanhoudende koorts, hoofdpijn, pijn op de borst en spierpijn.
• De behandeling bestaat uit antibiotica.
• Bij langdurige vermoeidheidsklachten kan er sprake zijn van het Q-koortsvermoeidheidssyndroom.

In het kort:

• Q-koorts is een ziekte die van dier op mens kan overgaan. Vooral geiten en schapen dragen de ziekte over.
• De oorzaak van Q-koorts is de bacterie Coxiella burnetti.
• Bekende symptomen bij de mens zijn aanhoudende koorts, hoofdpijn, pijn op de borst en spierpijn.
• De behandeling bestaat uit antibiotica.
• Bij langdurige vermoeidheidsklachten kan er sprake zijn van het Q-koortsvermoeidheidssyndroom.

Blijvende klachten na acute Q-koorts worden ook wel het Q-koortsvermoeidheidssyndroom genoemd. Ongeveer 20% van de mensen die Q-koorts heeft doorgemaakt krijgt het Q-koortsvermoeidheidssyndroom, waarbij ernstige en aanhoudende vermoeidheid een grote rol speelt. Daarnaast kunnen er ook andere klachten optreden, zoals zweten, kortademigheid en pijn op de borst.

De diagnose van het Q-koortsvermoeidheidssyndroom wordt gesteld als iemand acuut Q-koorts heeft gehad en als dit blijkt uit een bloedonderzoek. Daarnaast moet er sprake zijn van vermoeidheidsklachten die zes maanden of langer aanhouden. Belangrijk is dat andere oorzaken van vermoeidheidsklachten zijn uitgesloten . De behandeling van het Q-koortsvermoeidheidssyndroom bestaat uit antibiotica en cognitieve gedragstherapie (CGT). Bij cognitieve gedragstherapie wordt gefocust op het veranderen van gedachten en gedrag, die te maken hebben met de klachten.

Blijvende klachten na acute Q-koorts worden ook wel het Q-koortsvermoeidheidssyndroom genoemd. Ongeveer 20% van de mensen die Q-koorts heeft doorgemaakt krijgt het Q-koortsvermoeidheidssyndroom, waarbij ernstige en aanhoudende vermoeidheid een grote rol speelt. Daarnaast kunnen er ook andere klachten optreden, zoals zweten, kortademigheid en pijn op de borst.

De diagnose van het Q-koortsvermoeidheidssyndroom wordt gesteld als iemand acuut Q-koorts heeft gehad en als dit blijkt uit een bloedonderzoek. Daarnaast moet er sprake zijn van vermoeidheidsklachten die zes maanden of langer aanhouden. Belangrijk is dat andere oorzaken van vermoeidheidsklachten zijn uitgesloten . De behandeling van het Q-koortsvermoeidheidssyndroom bestaat uit antibiotica en cognitieve gedragstherapie (CGT). Bij cognitieve gedragstherapie wordt gefocust op het veranderen van gedachten en gedrag, die te maken hebben met de klachten.

Q-koorts wordt veroorzaakt door de bacterie Coxiella burnetii Je kunt besmet raken wanneer je de bacterie inademt door besmet stof van stallen, ruwe wol of dierhuiden. De meeste bacteriën komen vrij wanneer geiten en schapen lammeren (bevallen) of tijdens een abortus. In het vruchtwater en in de moederkoek van besmette dieren zitten voornamelijk veel bacteriën. De bacteriën kunnen aanwezig zijn in melk, urine en mest, maar niet in het vlees van schapen of geiten. Rauwe melk drinken kan ook voor besmetting zorgen.

De ziekte is niet van mens op mens overdraagbaar. Koeien, schapen, geiten, honden en katten kunnen de mens wel besmetten. Daarnaast kunnen vogels, teken, luizen en vlooien ook voor besmetting zorgen bij de mens, maar worden niet als hoogste risico gezien voor het verspreiden van de ziekte. Een besmetting kun je niet voorkomen, omdat de bacterie via de lucht wordt ingeademd. Tussen landbouwhuisdieren brengen teken de ziekte over.

Q-koorts wordt veroorzaakt door de bacterie Coxiella burnetii Je kunt besmet raken wanneer je de bacterie inademt door besmet stof van stallen, ruwe wol of dierhuiden. De meeste bacteriën komen vrij wanneer geiten en schapen lammeren (bevallen) of tijdens een abortus. In het vruchtwater en in de moederkoek van besmette dieren zitten voornamelijk veel bacteriën. De bacteriën kunnen aanwezig zijn in melk, urine en mest, maar niet in het vlees van schapen of geiten. Rauwe melk drinken kan ook voor besmetting zorgen.

De ziekte is niet van mens op mens overdraagbaar. Koeien, schapen, geiten, honden en katten kunnen de mens wel besmetten. Daarnaast kunnen vogels, teken, luizen en vlooien ook voor besmetting zorgen bij de mens, maar worden niet als hoogste risico gezien voor het verspreiden van de ziekte. Een besmetting kun je niet voorkomen, omdat de bacterie via de lucht wordt ingeademd. Tussen landbouwhuisdieren brengen teken de ziekte over.

Veel mensen ervaren geen symptomen van Q-koorts. Als er symptomen optreden dan gebeurt dat gemiddeld twee tot zes weken na de besmetting. De klachten lijken vaak op griepachtige symptomen, zoals:

• Aanhoudendekoorts
• Heftigehoofdpijn
• Drogehoest
• Pijn op de borst
• Spierpijn
• Koude rillingen
• Zweten
• Misselijkheid en braken
• Diarree

In een ernstiger geval kan een longontstekingof leverontstekingontstaan. Na een Q-koortsinfectie kunnen maanden tot jaren later symptomen van een chronischeinfectieoptreden. Dit is meestal een ontsteking aan het hart. Een ontsteking kan ontstaan terwijl je eerder nooit klachten hebt gehad. De meeste mensen die Q-koorts hebben gehad, zijn daarna nog voor een lange periode moe. De ziekte komt vaak voor bij patiënten met hartaandoeningen en mensen met afweerstoornissen, zoals leukemie. Een eerder doorgemaakte Q-koorts kan bij een zwangere vrouw leiden tot chronische Q-koorts. Dieren ervaren geen klachten van Q-koorts.

Veel mensen ervaren geen symptomen van Q-koorts. Als er symptomen optreden dan gebeurt dat gemiddeld twee tot zes weken na de besmetting. De klachten lijken vaak op griepachtige symptomen, zoals:

• Aanhoudendekoorts
• Heftigehoofdpijn
• Drogehoest
• Pijn op de borst
• Spierpijn
• Koude rillingen
• Zweten
• Misselijkheid en braken
• Diarree

In een ernstiger geval kan een longontstekingof leverontstekingontstaan. Na een Q-koortsinfectie kunnen maanden tot jaren later symptomen van een chronischeinfectieoptreden. Dit is meestal een ontsteking aan het hart. Een ontsteking kan ontstaan terwijl je eerder nooit klachten hebt gehad. De meeste mensen die Q-koorts hebben gehad, zijn daarna nog voor een lange periode moe. De ziekte komt vaak voor bij patiënten met hartaandoeningen en mensen met afweerstoornissen, zoals leukemie. Een eerder doorgemaakte Q-koorts kan bij een zwangere vrouw leiden tot chronische Q-koorts. Dieren ervaren geen klachten van Q-koorts.

2. Behandeling